De trainer vindt het maar niks. Online lesgeven.
“Ik hou van face-to-face opleiden”, mailt ze. Na corona pakte ik dat ook direct weer op.”
Zou het kunnen? 100 procent live trainen?
Waarschijnlijk niet. Blended leren: daar gaan we naartoe
Een combinatie van online en offline leren. Deelnemers nemen delen van de lesstof in hun eigen tijd en tempo door. Het live contact sluit naadloos aan op de online elementen, en andersom.
Sommige trainers krijgen het Spaans benauwd van het digitale
Want er komt van alles op ze af als ze online gaan. Nieuwe applicaties, nieuwe werkvormen, nieuwe didactiek. Ze zijn niet alleen de inhoudelijk expert, maar worden ook ontwikkelaar, coach en helpdeskmedewerker.
Ongevraagd, maar onvermijdelijk
Volgens Hulsebosch en Wagenaar (2021, Blended leren ontwerpen) heeft een trainer vijf rollen bij het online begeleiden van leren:
- De expertrol: de trainer is inhoudelijk verantwoordelijk voor alles wat deelnemers online en offline leren, en verbindt alle leeractiviteiten met elkaar
- De leerprocesrol: de trainer begeleidt het online leren, ook buiten de groepssessies om
- De groepsprocesrol: de trainer enthousiasmeert deelnemers en stimuleert het online contact
- De technische rol: de trainer beheerst de online tools, zet ze in en helpt deelnemers als ze technisch vastlopen
- De organisatorische rol: de trainer structureert het hele leertraject, van het eerste contact tot de afronding
Slik. Dat is andere koek
Opeens instrueer je je deelnemers online en individueel, vanaf je thuiswerkplek. Je moet iets met het onzichtbare digitale groepsproces. Je jongleert met de techniek – en dan is er ook nog die ene deelnemer die veel te snel door de thuisopdrachten heen fietst.
Geen wonder dat veel trainers terugdeinzen.
Prima. Mag best
En daarna herpak je jezelf. Je moet wel, want de vraag naar blended leren in organisaties neemt toe.
Medewerkers werken flexibel: op kantoor én thuis. Overdag én in de avond of het weekend. Tijd- en plaatsonafhankelijk leren wordt steeds belangrijker.
Dat vraagt om flexibel trainen.
“Nou, alsof online trainen zo’n succes was in coronatijd”
Die situatie was anders. Je ging cold turkey online.
Er was geen tijd om na te denken over een verantwoorde blend met passende digitale tools. Je haalde het beste uit het mogelijke, met Teams en Zoom.
Dat is geen blended leren, dat is watertrappelen.
Maar je kunt die periode wel zien als jouw eerste stap naar een blend.
Kijk eens wat wél werkte, wat wél voordelig uitpakte, wat wél handig was. Tuurlijk, we hadden allemaal weleens last van een haperende pc en een manke camera. Maar het was ook fijn dat je niet helemaal naar Harlingen hoefde voor een training van twee uurtjes.
“Mijn training is helemaal niet geschikt voor dat digitale”
Is dat zo? Volgens mij is elke training geschikt voor een blend. Ontwikkel bijvoorbeeld instructievideo’s en een online opdracht voor thuis, en behandel daarna de finesses in de praktijk.
Ben je bang dat je helemaal geen live contact meer hebt?
Zie je er tegenop om je training om te gooien?
Heb je technisch wat bij te leren?
Realiseer je dan dat een blend geen doel op zich is. Onderzoek wat digitaal kan, bewaak wat offline moet.
Pak het wel slim aan
Betrek de hele organisatie bij je online plannen: directie, HRM, L&D’ers, medewerkers. Bespreek met elkaar wat het betekent om een blend te ontwikkelen. Check de trainersrollen van Hulsebosch en Wagenaar, en vraag ondersteuning bij de rollen die jou niet zo liggen.
Als je samen de spelregels bedenkt, doet iedereen met meer discipline mee. En jij staat er niet alleen voor.
Het mooie is: online leren verdiept het offline contact
Als je de digitale mogelijkheden goed inzet, wordt het contactonderwijs nóg waardevoller.
Deelnemers nemen een duik in jouw content, zonder tijdsdruk, trainersdruk of groepsdruk. Dat motiveert enorm. In het face-to-face contact ontstaat dan veel meer ruimte voor echte interactie en verdiepende vragen.
Een overheidsinstelling deed het zo
Enkele trainers namen de training Adviesvaardigheden onder de loep. Samen met de L&D-er bekeken ze welke inhoud online kon en wat passende online werkvormen waren.
Uiteindelijk kwamen ze tot deze blend:
- Enkele individuele online opdrachten
- Een workshop op basis van de leervragen
- Praktijkopdrachten
- Reflecteren met een buddy in Whatsapp
- Een afsluitende sessie van 1,5 uur in Zoom
Deelnemers starten met de online opdrachten en krijgen kennis aangereikt in korte leerbites. Lopen ze ergens tegenaan? Dan stellen ze hun vragen online aan de trainer of aan elkaar. Tijdens de face-to-face sessie is er tijd voor interactie, discussie en oefenen.
Er vielen heel wat kwartjes bij de trainers, waarbij die van trainer Thomas het hardst rinkelde: “De blend is prettig voor de deelnemers, maar ook voor mij. De klassikale les is compacter en effectiever, zodat we meer tijd hebben om gericht te oefenen. Ik werk minder op de automatische piloot, en dat houdt me scherp.”
Dus
Blended leren is niet nieuw. Alleen: door corona gaat de ontwikkeling opeens een stuk sneller. Je rol als trainer verandert waar je bij staat.
Maar maak het niet moeilijker dan het is. Digitaal gaan vraagt geen omscholing, geen andere kijk op het vak en ook geen uitgebreide ICT-ervaring.
Het vraagt wél om een upgrade van je professionele ontwikkeling.
Precies wat jij ook van je deelnemers vraagt.
Ook interessant:
